100 dagen Joe Biden: de president van rust en visie

Joe Biden nam vandaag precies 100 dagen geleden de presidentiële eed af. Er ligt veel werk op zijn bord. Wat heeft de president van Amerika in die tijd eigenlijk bereikt? Hoe hardnekkig zijn de problemen aan de grens? En welke kabinetsleden vallen op? Amerika-kenners Stan Bos en Marco van den Doel lichten er een paar elementen uit.

De eerste 100 dagen President Biden

Op 24 juli 1933 gebruikte Franklin D. Roosevelt voor het eerst de term ‘first 100 days’. Amerika begaf zich in een nationale crisis van ongekende omvang en de president vond het tijd voor grote daden. ‘Dit land vraagt nu om actie’. Roosevelt dreigde zijn ‘brede uitvoerende macht’ te gebruiken als het Congres weigerde met zijn plannen in te stemmen. Een kleine 90 jaar later zijn ‘de eerste 100 dagen’ van een nieuwe president een ingeburgerd begrip en een behendig mediaspeeltje. Deels is het ook voor de bühne, want er is geen president – Democraat noch Republikein – die op de eerste 100 dagen mag worden afgerekend. Die ‘First 100 days’ geven een president wel een handvat om zijn agenda uit te zetten. Bij Joe Biden lichten we er een paar elementen uit.

American Rescue Plan

Het eerste grote wapenfeit van president Joe Biden was de introductie van een groot economisch steunpakket. Joe Biden wil zo snel mogelijk Amerika uit de coronapandemie helpen, maar daarnaast ook voor veel gezinnen en families het leven structureel verbeteren. Met het American Rescue Plan, waar een prijskaartje aan hangt van 1900 miljard dollar, hoopt Biden dat voor elkaar te krijgen. Het plan werd aangenomen door zowel het Huis van Afgevaardigden als de Senaat, maar wel langs partijlijnen. Geen enkele Republikein stemde voor. De Republikeinen vinden dat het plan veel te veel geld kost. maar omdat de Democraten in het Congres een smalle meerderheid hebben, was dit genoeg om het plan erdoor te loodsen. 

In het plan is veel geld opgenomen voor de bestrijding van de coronacrisis. Er is geld om vaccinaties in te kopen en om de distributie van vaccins en priklocaties te bekostigen. Ook gaat er geld naar de staten, omdat die door de economische crisis als gevolg van de pandemie minder (belasting)inkomsten hebben. Ieder gezin dat 150.000 dollar per jaar of minder verdient, ontvangt een check van 1400 dollar. Iedere werkloze ontvangt een check van driehonderd dollar. Daarnaast komt er steun om het midden- en kleinbedrijf door de crisis te loodsen. Er is geld voor kindertoeslag, kinderopvang en voedselbonnen. Ook wordt de Affordable Care Act uitgebreid, beter bekend als Obamacare, zodat er meer mensen gebruik van kunnen maken. Met het American Rescue Plan gaat Biden Amerika dus door de coronacrisis leiden. Naast de economische steun introduceerde Biden dus ook een sociale agenda die een grote impact zal hebben op veel Amerikaanse burgers.

Infrastructuur

Iedereen die intensief door alle delen van Amerika reisde, kreeg ermee te maken. Een deels en soms volledig verwaarloosde infrastructuur. Te lang is er niet of te weinig geïnvesteerd in zaken waar iedereen belang bij heeft: goede wegen, ijzersterke bruggen, moderne spoorlijnen en treinen en efficiënt ingerichte vliegvelden. Natuurlijk zijn er staten die individueel flink investeren (neem Californië met de hogesnelheidslijn en de gigantische verbouwing van de luchthaven van Los Angeles), maar op federaal niveau blijven de investeringen fors achter. President Biden presenteerde een plan met de duizelingwekkende cijfers van 2300 miljard dollar voor infrastructuur. In dat pakket zijn ook voorzieningen als breedband internet, huizenbouw, nieuwe waterleidingen en kinderopvang geregeld. Biden heeft voor zijn pakket wel de steun van het Congres nodig. Niet alleen moet hij zijn eigen partij op één lijn zien te krijgen, de president hoopt ook op Republikeinse steun. Onderhandelingen kunnen nog maanden duren, maar als het pakket er komt, dan is er sprake van de grootste investering in infrastructuur in een halve eeuw.

Immigratie

President Biden heeft ook met problemen te maken. Vrijwel iedere president krijgt het hoofdpijndossier van illegale immigratie op zijn bord. In de eerste maanden van Bidens presidentschap staken duizenden minderjarige kinderen zonder ouders de Amerikaans-Mexicaanse grens over. Onder Bidens voorganger Donald Trump werden deze kinderen in detentiecentra opgesloten, of werden ze teruggestuurd en moesten ze hun asielaanvraag in Mexico afwachten. Biden laat ze wel binnen en ze mogen in Amerika de uitslag van hun asiel aanvraag afwachten. Trump voerde een hard immigratiebeleid en wilde wat aan de illegale immigratie doen. Biden wil dat ook, maar kiest voor een andere aanpak. Hij ziet zich met dezelfde problemen geconfronteerd waar hij als vicepresident mee te maken had. Hij heeft vicepresident Kamala Harris de opdracht gegeven met een plan te komen. Biden kondigde aan dat hij net als zijn voorganger de limiet op 15.000 migranten wilde leggen, maar toen hier veel kritiek op kwam, liet Biden dit plan varen.

Vuurwapengeweld

Elke dag komen er meer dan 300 mensen in Amerika om door vuurwapengeweld. Veel van deze incidenten halen het nieuws niet. Maar na de schietpartijen in massagesalons in Atlanta, een supermarkt in Boulder, Colorado en de dood van zwarte Amerikanen in Minnesota staat de discussie over vuurwapengeweld weer op de agenda. Biden heeft nu een presidentieel decreet getekend om hier iets aan te doen. Hij wil zogenoemde ‘ghost guns’ (wapens die uit losse onderdelen worden samengesteld en die niet getraceerd kunnen worden) verbieden. En ook wil hij dat aanvalswapens worden verboden. Biden spreekt over een epidemie waar geen eind aan lijkt te komen. 

Twee opvallende kabinetsleden

Merrick Garland is de minister van Justitie. Hij werd door president Barack Obama in 2016 voordragen als nieuwe rechter van het Hooggerechtshof. Maar de Republikeinen weigerden hem te ontvangen. Ze vonden dat er in een verkiezingsjaar geen nieuwe rechter benoemd moest worden. Toen dit in 2020 opnieuw het geval was, hadden ze er geen moeite mee om Amy Coney Barrett – voorgedragen door Donald Trump – snel door de Senaat te loodsen. Garland heeft de lastige taak om het vertrouwen in Justitie weer te herstellen. Vooral het wantrouwen onder de zwarte bevolking in het rechtssysteem is een probleem.

Pete Buttigieg was ruim twee jaar geleden nog de onbekende burgemeester van South Bend, Indiana en kreeg bij zijn kandidatuur voor het presidentschap geen enkele kans toegedicht. De nu 39-jarige Buttigieg deed het verrassend goed. Hij won in Iowa en eindigde hoog in New Hampshire. De nominatie won hij niet, maar Biden is zó onder de indruk van Buttigieg dat hij hem voordroeg tot minister van Transport. Secretary Pete is daarmee ook de eerste openlijk homoseksuele minister in een Amerikaanse regering. Zelfs zijn politieke tegenstanders zijn onder de indruk als ze met hem spreken. Buttigieg heeft zich helemaal gestort op het plan voor de aanpak van infrastructuur en wordt een grote politieke toekomst toegedicht.

Stan Bos (1982) bezocht alle 50 staten en herinnert zich zijn kennismaking met Amerika nog goed. “Je bent nog geen 21, dus geen alcohol voor jou, zei de douanier op Newark Airport. Eenmaal tussen de indrukwekkende wolkenkrabbers en na de eerste zenuwachtige dag, dacht ik: dit is mijn land! Amerika is een topland met topmensen! Vanwege de ruimte, afwisseling, natuur, steden en het toeren in de auto.” Stan heeft nog lang geen genoeg van Amerika. “Ik wil nog meer zien van staten waar ik al ben geweest en als correspondent een presidentsverkiezing verslaan.” Zijn drie favoriete staten: Oregon, Utah en Maine (“al is de keuze best lastig”). Favoriete plek: de National Mall in Washington DC. @StanSchrijft

Marco van den Doel (1980) uit Utrecht is communicatieadviseur. Hij studeerde aan de University of Tennessee en ontwikkelde een liefde voor Amerika. Marco schrijft daarover op Focus on America. Hij was in Grant Park in Chicago in 2008, toen Barack Obama zijn verkiezingsoverwinning vierde, en schreef over die verkiezingen een boek. Zijn doel is alle 50 staten aandoen, de teller staat nu op ongeveer de helft. Favoriete steden: Seattle, Boston, Chicago, San Diego en Washington DC. Marco op Twitter: @focusonamerica