We slaan de beroemde acteurs en actrices uit Hollywood deze keer over en richten ons op de geestelijke vaders van die vele blockbusters uit de VS. Vaak excentrieke figuren die hun stempel drukten op de internationale filmgeschiedenis. Ja, dit zijn volgens ons de beste Amerikaanse filmregisseurs! In willekeurige volgorde.

Dit zijn de beste Amerikaanse filmregisseurs!

Stanley Kubrick – Genie, kluizenaar en provocateur

Geboren: 26 juli 1928 (New York)
Overleden: 7 maart 1999 (Hertfordshire, Engeland)

Bekendste films – Spartacus (1960), Lolita (1962), A Clockwork Orange (1971) & Full Metal Jacket (1987)

De jeugd van Stanley Kubrick, geboren in The Bronx als zoon van Joodse immigranten, voorspelde niet veel goeds. School interesseerde hem niet en in sociaal opzicht was Kubrick een buitenbeentje. De weg naar de bioscoop wist hij echter te vinden. En hij had een passie voor fotograferen; op zijn dertiende verjaardag kreeg hij een camera cadeau. Zijn passie voor fotograferen leverde hem een baan op bij Look Magazine. Later verschoof zijn aandacht naar het maken van documentaires en korte films. In 1953 maakte hij met Fear and Desire zijn speelfilmdebuut. Met een bescheiden budget. Het geld had hij bij elkaar geharkt via investeerders én met schaakpotjes in Central Park. Kubrick kon aardig schaken.

Controversieel regisseur

Kubrick kwam op de radar van Hollywood terecht en werkte in zijn vierde film, en later ook met het succesvolle Spartacus, samen met steracteur Kirk Douglas. De excentrieke regisseur drukte zijn stempel op de opkomende filmindustrie door in zijn verhalen steeds de grens op te zoeken. Of het nou ging om seks (Lolita), geweld (A Clockwork Orange), mogelijk buitenaards leven (A Space Odyssey) of de zinloosheid van de Vietnamoorlog (Full Metal Jacket). Meerdere keren werd Kubrick genomineerd voor een Oscar als beste regisseur, maar de felbegeerde prijs won hij nooit. Zo controversieel als zijn artistieke werk vaak was op het witte doek, zo controversieel was hij als persoon ook in het Amerikaanse filmwereldje, waarbij hij geregeld in de clinch lag met studiobazen over de in zijn ogen beperkte vrijheid bij het filmen.

Min of meer zorgde dat er ook voor dat hij zich vaker terugtrok in Engeland, waar hij een huis had en veel van zijn filmideeën ontstonden. Kubrick was wel klaar met het Amerikaanse filmwereldje. Vooral in zijn laatste levensjaren zou Kubrick als een kluizenaar hebben geleefd; hij vertoonde zich zelden meer in de openbaarheid en er zaten ook steeds grotere periodes tussen zijn Hollywood-producties. Na zijn horrorfilm The Shining in 1980 duurde het zeven jaar tot zijn volgende productie met Full Metal Jacket. Na meer dan tien jaar volgde met Eyes Wide Shut (1999) zijn allerlaatste film met Tom Cruise en Nicole Kidman in de hoofdrol. Net na de voltooiing ervan overleed Kubrick op zeventigjarige leeftijd.

Woody Allen – Neuroot met liefde voor comedy en New York

Geboren: 1 december 1935 (New York)

Bekendste films – Annie Hall (1977), Bullets Over Broadway (1994), Mathpoint (2005), Midnight in Paris (2011), Wonder Wheel (2017) & Vicky Christina Barcelona (2008)

Weer een regisseur die opgroeide in de Big Apple! En net als Kubrick stamt ook Woody Allen af van Joodse immigranten. Allen staat bekend om zijn absurdistische, over de top-humor en dat zien we terug in zijn films, evenals zijn liefde voor New York. De films hebben, in tegenstelling tot de andere namen uit dit rijtje, vaak een wat lager budget en een minder grote bekendheid bij het grote publiek. Zijn doorbraak volgde in 1977 met Annie Hall. Een productie die hij niet alleen regisseerde, maar waarin Allen ook één van de hoofdrollen had met actrice Diane Keaton als tegenspeelster, met wie hij in het echte leven een relatie had. Het duo speelde in meerdere films samen. Midnight in Paris uit 2011, met Owen Wilson, behoort tot één van zijn klassiekers. Naast regisseur is de veelzijdige Allen ook muzikant (hij speelt klarinet) en komiek. In 2014 werd Allen in een kwaad daglicht gezet door stiefdochter Dylan Farrow. Zij beweert dat de cineast haar als kind seksueel misbruikt heeft.

Steven Spielberg – Blockbusterkoning en special-effects

Geboren: 18 december 1946 (Cincinatti, Ohio)

Bekendste films – E.T. – Extra Terrestrial (1982), Jaws, (1975), Indiana Jones, Jurassic Park, Schindler’s List (1993),  Saving Private Ryan (1998) , Lincoln (2012), Munich (2005) & The Terminal (2004)

Commercieel gezien is Steven Spielberg de absolute koning van deze top vijf. De eerste echte blockbuster, een film gericht op het maken van flinke winst, kwam uit zijn koker. Jaws was namelijk de eerste film die meer dan honderd miljoen dollar in het laatje bracht. Star Wars volgde enkele jaren later. De films van Spielberg kenmerken zich door de fantasierijke (vaak op jeugd gerichte) verhalen met gebruik van special-effects. De onderwerpen zijn luchtig en vaak geliefd bij een brede laag van de bevolking, met niet zelden nog één of meerdere vervolgen. Denk aan Indiana Jones en Jurassic Park, waarvan in respectievelijk 2008 en 2015 nog een vierde deel uitkwam. Bij Jurassic World was Spielberg alleen als producent betrokken. De steenrijke zakenman heeft een zeer machtige positie binnen Hollywood. Twee keer won Spielberg een Oscar voor beste regisseur; met Schindler’s List en Saving Private Ryan. Hij staat op de set bekend om zijn drang naar het nabootsen van elk detail tot in de perfectie. Maar welke regisseur heeft die eigenschap niet?

Martin Scorsese – Siciliaanse bravoure

Geboren: 17 november 1942 (New York)

Bekendste films – Taxi Driver (1976), Goodfellas (1990), The Departed (2007) & The Wolf of Wall Street (2013)

Siciliaanse roots, bon vivant, de nodige huwelijken en o ja, hij brengt af en toe ook nog eens een film uit. Martin Scorsese volgde een filmopleiding in zijn thuisstaat New York, begon met het regisseren van korte films en rolde later Hollywood in. Zijn grote doorbraak? De cultfilm Taxi Driver met een piepjonge Jodie Foster en Robert de Niro. Met laatstgenoemde raakte Scorsese bevriend en de twee zouden later ook samenwerken in onder meer New York New York, Raging Bull, The King of Comedy en Goodfellas. Ook met Leonardo DiCaprio ontstond een goede samenwerking met Gangs of New York, The Aviator, The Departed, Shutter Island en zijn meest recente grote succes: The Wolf of Wall Street. Met The Departed sleepte hij een Oscar in de wacht voor beste regisseur. Scorsese mag met 1.63 meter dan klein van stuk zijn; zijn filmprestaties zijn zonder meer groots.

Quentin Tarantino – Geweld voor het ontbijt

Geboren: 27 maart 1963 (Knoxville, Tennessee)

Bekendste films – Reservoir Dogs (1992), Pulp Fiction (1994), Kill Bill (2003), Inglourious Basterds (2009), Django Unchained (2012), The Hateful Eight (2015) & Once upon a Time.. in Hollywood (2019)

Je haat hem of je houdt van hem. De regisseur staat bekend om zijn eigen manier van regisseren en zijn eigen stijl. Quentin Tarantino is niet iemand die aan de lopende band films maakt, maar als het zover is dan is het ook raak. Zijn verhalen laten een onuitwisbare indruk achter. Vooral omdat Tarantino, zoon van een Amerikaans-Italiaanse acteur en muzikant, gebruikmaakt van zeer gewelddadige scènes. Alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Verwijzingen naar andere films, al dan niet van Tarantino zelf, behoren ook tot zijn handelsmerk. Het is iets wat je aanspreekt of juist totaal niet. Met Pulp Fiction en Django Unchained won hij een Oscar voor beste scenario. Tarantino speelt soms zelf een kleine rol in zijn films. Wil je hem langer in actie zien als acteur? Kijk dan From Dusk Till Dawn (1996). In deze vampierfilm speelt Tarantino de hoofdrol met George Clooney.

Francis Ford Coppola – The Godfather uit New York

Geboren: 7 april 1939 (Detroit)

Bekendste films: Patton (1971), The Godfather (1972), The Godfather: Part II (1974), Apocalypse Now (1979) & The Godfather: Part III (1990)

Zijn films staan in het rijtje met beste films ooit gemaakt. Francis Ford Coppola werd een van de belangrijkste regisseurs in de jaren ’70. Geboren werd hij in Detroit, maar opgroeien deed hij in buitenwijk van New York. Hij studeerde theaterwetenschappen en volgde een opleiding aan de UCLA-filmschool in Los Angeles. Zijn eerste film verscheen in 1963, een horror genaamd Dementia 13.

Naam als filmmaker maakte hij pas toen hij in 1971 een Oscar won voor Patton. Een jaar later verscheen het eerste deel van The Godfather, een enorm kassucces werd. Voor deze film ontving hij diverse awards. Ook het tweede deel van The Godfather was enorm succesvol met zes Oscars. Na twee delen van The Godfather was het tijd voor een film over de Vietnamoorlog Apocalypse Now en goed voor twee Oscars. Pas in 1990 voltooide hij de Godfather trilogie met The Godfather: Part III. Ondanks dat deze minder succesvol was voor het grote publiek, kreeg hij twee Oscarnominaties voor deze film.

Ron Howard – Opgegroeid in de filmwereld

Geboren: 1 maart 1954 (Duncan Oklahoma)

Bekendste films:  A Beautiful Mind (2001), The Da Vinci Code (2006), Frost/Nixon (2008), Angels & Demons (2009), The Dilemma (2011), Inferno (2016), Hillbilly Elegy (2020)

De filmwereld is geen onbekende plek voor Ron Howard. Zijn ouders waren acteur en om dichter bij hun werk te wonen, vertrokken ze al snel naar Hollywood. Op vijfjarige leeftijd had Ron zijn eerste rol in de film The Journey (1960). Hierna volgden vele rollen in films en televisieseries. In 1977 deed hij zijn eerste regieklus voor Grand Theft Auto. De start van zijn carrière als filmregisseur. Met Night Shift had hij zijn eerste succes en als snel kreeg hij de naam dat zijn films veel geld in het laatje brachten. Zijn allergrootste succes had hij met A Beautiful Mind in 2001. Hier kreeg hij een Oscar voor beste regie. Na deze film regisseerde hij de verfilmingen van de thrillers van Dan Brown. In 2020 kwam Hillbilly Elegy uit, een verfilming van Hillbilly Blues over de hillbillies in het Appalachen gebied.

David Fincher – Inspiratie door vroegere seriemoordenaars

Geboren: 28 augustus 1962 (Denver)

Bekendste films: Alien (1992), Se7ven (1995), Fight Club (1999), Panic Room (2002), Zodiac (2007), The Curious Case of Benjamin Button (2008), The Social Network (2010), The Girl with the Dragon Tattoo (2011) & Gone Girl (2014)

Op tweejarige leeftijd verhuisde de familie Fincher naar een stadje net buiten San Francisco. Hier kwam David Fincher in contact met filmmaker George Lucas. Ook werden er in zijn buurt vele films opgenomen (Dirty Harry en The Godfather). In die tijd werd Californië geteisterd door vele seriemoordenaars. Allemaal invloeden op de latere carrière van David Fincher. Op zijn zeventiende begon hij zelf met het maken van kleine films. Voordat hij bij het grote publiek echt bekend werd met zijn regiedebuut Alien, nam Fincher diverse videoclips op voor artiesten als Michael Jackson, Madonna en Sting.

Met Alien sleepte Fincher een Oscarnominatie in de wacht voor beste visuele effecten. Het werd de start van zijn carrière als filmregisseur. Zijn volgende thriller Se7ven werd een groot succes en sleepte een Oscarnominatie voor montage binnen. Een Oscar voor beste regie won hij niet, hij kreeg wel twee nominaties voor The Curious Case of Benjamin Button en The Social Network. Een BAFTA en Golden Globe voor de beste regie van The Social Network staan in zijn prijzenkast. Naast diverse films, regisseerde David Fincher ook de succesvolle serie House of Cards. Hiervoor ontving hij in 2013 een Emmy Award voor beste regie.

Damien Chazelle – Drumkoning

Geboren: 19 januari 1985 (Providence, Rhode Island)

Bekendste films: Whiplash (2014), La La Land (2016) & First Man (2018)

Damien Chazelle groeide op met zijn ouders en jongere zus in Princeton New Jersey. Op de Princeton High School ontwikkelde hij een passie voor drummen, maar doordat hij dacht over onvoldoende talent te beschikken, koos hij voor de studie filmstudies aan Harvard. Na diverse korte projecten koos Chazelle ervoor om naar Los Angeles te verhuizen en te schrijven aan het script voor La La Land. Uiteindelijk koos hij er eerst voor om Whiplash te regisseren. De film waar zijn passie voor drummen in terug komt. Zijn eigen ervaringen met de competitieve strijd om de beste te worden zie je terug in Whiplash. Zijn succes met Whiplash, hij kreeg hiervoor een Oscarnominatie voor Best bewerkte scenario, zorgde voor een studio die bereid was om La La land te verfilmen. Chazelle kreeg hiervoor de Oscar voor beste regisseur.

Clint Eastwood – De man die kan acteren en regisseren

Geboren: 31 mei 1930 (San Francisco)

Bekendste films: Unforgiven (1992), Million Dollar Baby (2008) & Gran Torino (2008)

Natuurlijk vooral naam gemaakt als acteur, maar inmiddels heeft Clint Eastwood ook grote films geregisseerd en geproduceerd. Beroemd werd hij als acteur in A Fistful of Dolars, zijn eerste samenwerking met de Italiaanse regisseur Sergio Leone. Daarna volgden met dezelfde regisseur For a Few Dollars More, The Good, the Bad and the Ugly en Once Upon a Time in the West. Als regisseur doet hij niet onder voor zijn acteerprestaties. Hij heeft inmiddels meer dan 25 films op zijn naam staan. Hiervoor kreeg hij vier nominaties en twee Oscars. In 1992 kreeg Eastwood voor Unforgiven twee Oscars: beste regie en beste film. Op 74-jarige leeftijd werd hij de oudste Oscarwinnaar ooit met Million Dollar Baby, hij kreeg de Oscar voor beste regisseur. Klein detail; in bijna alle films die hij regisseerde speelde hij zelf de hoofdrol.

Wes Anderson – Fan van mislukkingen en problematische familieverhoudingen

Geboren: 1 mei 1969 (Houston Texas)

Bekendste films: Rushmore (1998), The Royal Tenenbaums (2001), The Life Aquatic with Steve Zissou (2004), The Darjeeling Limited (2007), Fantastic Mr. Fox (2009), Moonrise Kingdom (2012) & The Grand Budapest Hotel (2014)

De films van Wes Anderson hebben net als die van Tarantino een geheel eigen stijl. Zijn eerste film werd in 1996 uitgebracht, in Bottle Rocket werkte hij samen met Owen Wilson, met wie hij later vaker samenwerkte. Zijn tweede film, Rushmore in 1998, werd een groot succes en daarvoor ontving hij zijn eerste nominaties. Voor zijn films The Royal Tenenbaums, Fantastic Mr Fox, Moonrise Kingdom en The Grand Budapest Hotel kreeg hij een Oscarnominatie. In zijn films zijn bepaalde thema’s te vinden die vaak terugkeren. Anderson vind het heerlijk om problematische familieverhoudingen, mislukkingen, onmogelijke liefde en verlies van dierbaren terug te laten keren.

Paul Thomas Anderson – de master van de long take

Geboren: 26 juni 1970 (Los Angeles)

Bekendste films: Boogie Nights (1997), Magnolia (1999), Punch-Drunk Love (2002), There will be Blood (2007), The Master (2012) & Phantom Thread (2017)

Ook regisseur Paul Thomas, ook wel P.T., staat bekend om zijn eigen stijl qua regisseren. Zijn eerste film Hard Eight in 1996 was nog niet direct een groot succes. Hij werkte hier met acteurs als John C. Reilly en Philip Seymour Hoffman, een cast die vaker terugkeerde in zijn films. Zijn tweede film werd met meer succes ontvangen. Boogie Nights gaat over de pornoindustrie in de jaren ’70. Ook hier weer acteurs als Reilly en Hofman, maar nu ook Julianne Moore. De film werd genomineerd voor drie Oscars. In 1999 werd Magnolia uitgebracht, met een groot deel van de vertrouwde cast en Tom Cruise. De drie uur durende film wordt gezien als een van de beste films van dat jaar.

Zijn vertelstijl wordt gekenmerkt door de ensemblefilm of ook wel mozaïekfilm. Verschillende verhaallijnen lopen door elkaar in zijn films. Andere regisseurs die dit toepassen zijn Tarantino en Robert Altman. De films gaan vaak over families en relaties onderling. Daarnaast staat P.T. Anderson bekend om het gebruik van long takes.

Greta Gerwig – opkomend talent

Geboren: 4 augustus 1983 (Sacramento)

Bekendste films: Lady Bird (2017) & Little Women (2019)

De Amerikaanse Greta Gerwig is een actrice, scenarioschrijver en filmregisseur. Ze werd vooral bekend als actrice in de film Frances Ha (2012) waarvoor ze genomineerd werd voor een Golden Globe. Ze is vaak te zien geweest in films van Woody Allen en werkte veelal samen met haar partner Noah Baumbach. Als filmregisseur is ze pas enkele jaren bezig. Toch zijn de beide films die ze geregisseerd heeft, genomineerd voor een Academy Award voor beste film. Zowel Lady Bird (2017) en Little Women (2019) kregen deze nominatie.

Kathryn Bigelow – de eerste vrouw ooit die een Oscar won voor als beste regisseur

Geboren: 28 november 1951 (San Carlos Californië)

Bekendste films: K-19: The Widowmaker (2002), The Hurt Locker (2008), Zero Dark Thirthy (2012) & Detroit (2017)

De vrouw die de boeken in gaat als de eerste vrouw ooit die een Oscar won in de categorie beste regisseur (2010). Kathryn Bigelow startte haar carrière als kunstschilder, ze kreeg zelfs een studiebeurs voor het Whitney Museum of American Art in 1971. Haar eerste speelfilm die ze regisseerde was The Loveless in 1982. Hierna volgden een aantal films die in Nederland minder bekend zijn. In 1999 trouwt ze met James Cameron, regisseur van Avatar, twee jaar later volgde al de scheiding. Na films als Blue Steel, Strange Days, The Weight of Water en K-19 The Widowmaker, kwam in 2009 haar absolute kaskraker uit: The Hurt Locker. De film kreeg goede kritieken en sleepte zes Oscars in de wacht. Saillant detail: de grootste concurrent dat jaar bij de Oscars was Avatar, juist. Van haar ex James Cameron.

Joel en Ethan Coen – de Gebroeders Coen – De heroes van de cultfilms

Geboren: Joel: 29 november 1954, Ethan: 21 september 1957 (St. Louis Park Minneapolis)

Bekendste films: Raising Arizona (1987), Fargo (1996), The Big Lebowksi (1998), O Brother, Where Art Thou (2000), No Country for Old Men (2007), Burn After Reading (2008), True Grit (2010), Inside Llewyn Davis (2013) & Hail, Ceasar! (2016)

Een filmduo sluit het rijtje af van bekende regisseurs in Amerika. Ook weer regisseurs met een eigen stijl. Postmoderne misdaadkomedies en neo noir films zijn karakteristiek voor de gebroeders Coen. Ze schrijven, produceren en regisseren hun eigen films. Vaak neemt Joel de regie voor zijn rekening en Ethan de productie. Hun films zijn vaak in de prijzen gevallen. Een van hun eerste films Barton Fink, uitgebracht op het Filmfestival van Cannes, won daar de Gouden Palm voor Beste Regisseur. Hun eerste echte succes is toch wel de film Fargo. De film kreeg zeven nominaties voor de Oscars. De prijs voor Best Original Script ging mee naar huis. Het grootste succes is toe te kennen aan No Country for Old Men uit 2007. Vier Oscars, waaronder Beste film en Beste regisseur, wonnen ze voor deze film. Minder succesvol, maar inmiddels een grote cultfilm is The Big Lewbowski in 1998. Ook deze film hoort inmiddels in het rijtje thuis van hun succesvolste films.